ش | ی | د | س | چ | پ | ج |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 |
اجزاء جماله با توجه به فعل:
چون فعل هر جمله است که اجزاءآن را مشخص می کند.
بنابر این بر اساس فعل ها جمله های زبان فارسی به هشت دسته تقسیم می شوند.
1-جملات دوجزئی:
فعل هایی که برای کامل شدن فقط به نهاد نیاز دارند
مانند:
رفت-آمد و....
2-جملات سه جزئی با مسند:
جملاتی که برای کامل شدن علاوه بر نهاد به مسند هم نیاز دارند.
مانند:
هواسرد است
برای این جملات هم می توان گروه قیدی افزودولی فعل به آنها نیازی ندارد.
مانند:
هوا امشب در مشهد به دلیل بارش برف سرداست.
3-جملات سه جزئی با مفعول:
فعل علاوه بر نهاد به مفعول نیاز دارد.
مانند:
شکست-آورد-برید-اودستش را برید.سه قسمت اصلی جمله نهاد،
مفعول و فعل است ولی میتوان گروه قیدی به آن افزود.
مانند:
او دیروز دستش را باچاقو برید.
4-جملات سه جزئی با متمم:
بعضی از فعل ها برای کامل شدن به متمم نیاز دارند.
معمولا این فعل هابا حرف اضافه ی مخصوصی به کار می روند.
مانند:
ترسیدن-رنجیدن-نازیدن-او از تاریکی می ترسد.
به این جملات گروه قیدی نیز افزوده می شود که قابل حذف هستند
ولی اگر متمم فعل را حذف کنیم جمله ناقص می شود.
مانند:
او معمولادر شب از تاریکی می ترسد.
5- جملات چهار جزئی با مفعول و متمم:
این فعل ها برای کامل شدن علاوه بر نهادبه مفعول و متمم نیاز دارند.
اگر به جمله های گذرا به متمم ،مفعول افزوده شود،
جمله های گذرا به مفعول و متمم یا چهار جزئی ساخته می شود.
مانند:
آموخت-شنید-گفت-افزود و...
6-جملات چهار جزئی با مفعول و مسند:
اغلب همان جملات سه جزئی با مسند هستند که مفعول نیز به آن ها افزوده می شود.
مانند:
علی آگاه است-محمد زرنگ است و.....
7- جملات چهار جزئی با دو مفعول:
این فعل ها با دو مفعول کا مل می شوند.
مانند:
دانش آموزان کلاس را رنگ زدند.
8- جملات چهار جزئی با متمم و مسند:
کار برد چنین جمله هایی در فارسی کم است.
مانند:
دانش آموزان به سعید درس خوان می گویند.